ĐINH
La
Thăng
Cựu Bộ trưởng Bộ GTVT
Ngày sinh: 10 September 1960 Tuổi
Tuổi tác: 64 của năm
Nơi sinh: Nam Định
Biểu tượng hoàng đạo: Xử Nữ
Nghề nghiệp: Сhính trị
Tiểu sử
Đinh La Thăng khai sinh ngày 10 tháng 9 năm 1960. Ông từng là một chính khách người Việt Nam, có học vị tiến sĩ kinh tế. Đinh La Thăng từng là đại biểu quốc hội Việt Nam khóa XIV (nhiệm kì năm 2016-2021), thuộc đoàn đại biểu của tỉnh Thanh Hóa (và bị mất quyền từ ngày 14/5/2018 sau khi bị kết án tù giam), dù trước đó Đinh La Thăng trúng cử ở TP Hồ Chí Minh, Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa XI (nhiệm kì 2002-2007) của tỉnh Gia Lai, khóa XIII (2011-2016) của tỉnh Thanh Hóa, và là Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (nhiệm kì 2011-2016). Đinh La Thăng còn là Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (nhiệm kì 2005-2008), Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (nhiệm kì 2008-2011) và là Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty Sông Đà (những năm 2001-2003). Trong hàng ngũ Đảng Cộng sản Việt Nam, Đinh La Thăng từng là Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương, Ủy viên Trung ương Đảng khóa X, XI, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, Ủy viên Bộ Chính trị khóa XII và là Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh (hai năm 2016-2017).
Ngày 7/5/2017 ông Đinh La Thăng bị thi hành kỷ luật và buộc thôi chức Ủy viên Bộ Chính trị khóa XII kiêm Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh, sau đó ông được điều động giữ chức vụ Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương.
Ngày 8/12/2017, Đinh La Thăng bị tạm đình chỉ chức vụ đại biểu Quốc hội, đình chỉ sinh hoạt Đảng Cộng sản, bị khởi tố và bắt tạm giam do những sai phạm khi còn giữ chức Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam. Đinh La Thăng bị kết án tổng cộng 30 năm tù giam (tổng số tù giam của hai bản án là 31 năm nhưng theo pháp luật hiện hành, tổng mức án tù có thời hạn không lâu quá 30 năm) về tội danh Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về vấn đề quản lý kinh tế gây ra những hậu quả nghiêm trọng (Điều số 165, Bộ luật Hình sự năm 1999) và bị phạt mức bồi thường hơn 630 tỷ đồng, bao gồm 600 tỷ đồng thiệt hại trong vụ Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) góp vốn cổ phần vào Ngân hàng Đại Dương (OceanBank) và 30 tỷ đồng thiệt hại trong vụ xây dựng đại Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2.
Xuất thân và giáo dục
Đinh La Thăng khai sinh ngày 10/9/1960, quê quán ngụ tại xã Yên Bình, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định. Cha ruột của Đinh La Thăng tên là Đinh Văn Nhu (đã mất năm 2018), là cán bộ công đoàn của Nhà máy dệt Nam Định.
Đinh La Thăng tốt nghiệp trung học phổ thông giáo dục Việt Nam Dân chủ Cộng hòa hệ thống 10/10 ở miền Bắc Việt Nam. Đinh La Thăng tốt nghiệp đại học Trường Đại học Tài chính Kế toán Hà Nội (hiện nay đổi tên là Học viện Tài chính).
Năm 1996, Đinh La Thăng bảo vệ thành công luận án phó tiến sĩ khoa học kinh tế, chuyên ngành về "Kế toán, tài vụ và phân tích hoạt động kinh tế" tại Trường Đại học Tài chính Kế toán Hà Nội, với đề tài luận án có tên là "Tổ chức công tác kế toán ở các doanh nghiệp xây dựng trong điều kiện ứng dụng tin học", được giúp sức hướng dẫn của phó giáo sư, phó tiến sĩ Lê Gia Lục.
Sự nghiệp chính trị cho đến khi bị khởi tố
Sau khi có bằng cử nhân tại Trường Đại học Tài chính Kế toán Hà Nội, Đinh La Thăng bắt đầu làm việc tại Công ty Cung ứng Vật tư trực thuộc Tổng công ty Xây dựng Thuỷ điện Sông Đà ở vị trí Kế toán viên vào năm 1983, lúc đó Đinh La Thăng 23 tuổi. Hai năm sau đó, Đinh La Thăng gia nhập vào hàng ngũ Đảng Cộng sản Việt Nam. Đến năm 28 tuổi, sau 5 năm công tác, Đinh La Thăng được thăng lên chức Kế toán trưởng và là Bí thư Đoàn thanh niên của công ty. Năm 2003, ở độ tuổi 43, Đinh La Thăng là chủ tịch Hội đồng quản trị của Tổng công ty Xây dựng Thuỷ điện Sông Đà. Trong thời gian tại vị, Đinh La Thăng tham gia công tác Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, tăng đến chức vụ Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Tiếp sau đó, Đinh La Thăng chuyển qua tham gia công tác Đảng Cộng sản trong vòng 2 năm, giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Thừa Thiên – Huế (nhiệm kì 2003-2005). Đến năm 2005, Đinh La Thăng được cử giữ ghế Chủ tịch Hội đồng quản trị của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam. Sáu năm sau đó, năm 2011, Đinh La Thăng được bầu làm Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải. Đinh La Thăng giữ chức vụ này trong vòng 5 năm, đến hết năm 2016.
Từ năm 1983 đến năm 1988, Đinh La Thăng công tác tại Công ty Cung ứng Vật tư trực thuộc Tổng công ty Xây dựng Thuỷ điện Sông Đà, lần lượt nắm giữ vị trí là Kế toán viên, rồi đến Phó kế toán trưởng, Kế toán trưởng công ty, rồi Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Ủy viên Ban Thường vụ Công đoàn và cuối cùng là Bí thư Đoàn thanh niên Công ty. Đến ngày 15/9/1985, Đinh La Thăng chính thức gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam.
Từ năm 1989 đến năm 1994, Đinh La Thăng lần lượt nắm giữ các chức vụ Phó kế toán trưởng, Kế toán trưởng, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng uỷ, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Tổng công ty Xây dựng thuỷ điện Sông Đà, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Bí thư Đoàn Thanh niên Tổng công ty Xây dựng thuỷ điện Sông Đà, Ủy viên Trung ương Hội Kế toán Việt Nam, Phó chủ tịch Hội Kế toán ngành Xây dựng.
Từ năm 1995 đến tháng 3 năm 2001 ông lần lượt giữ các chức vụ Bí thư Đảng ủy, Phó Tổng giám đốc kiêm Chủ tịch Công đoàn Tổng công ty Sông Đà; Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.
Từ tháng 4 năm 2001 đến tháng 10 năm 2003, ông là Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty Sông Đà. Đinh La Thăng được bầu làm Đại biểu Quốc hội Khoá XI nhiệm kì năm 2002-2007 thuộc đoàn đại biểu của tỉnh Gia Lai, Ủy viên Trung ương Hội Kế toán Việt Nam, Ủy viên Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, Phó Chủ tịch Hội Kế toán ngành Xây dựng, Phó Chủ tịch Hội Các nhà doanh nghiệp trẻ Việt Nam, Ủy viên Ban Thường vụ Công đoàn Xây dựng Việt Nam.
Từ tháng 11/2003 đến tháng 12/2005, Đinh La Thăng là Phó Bí thư Tỉnh ủy của tỉnh Thừa Thiên – Huế; là Ủy viên Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội và Đại biểu Quốc hội khóa XI.
Đinh La Thăng được đích thân Thủ tướng Chính phủ Việt Nam bổ nhiệm làm Chủ tịch Hội đồng quản trị của PetroVietnam - Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam vào ngày 5/10/2005.
Từ tháng 1/2006 đến tháng 12/2008, Đinh La Thăng là Bí thư Ban cán sự Đảng và Chủ tịch Hội đồng quản trị PetroVietnam. Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng Cộng sản, Đinh La Thăng được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam. Đinh La Thăng còn là đại biểu Quốc hội Khoá XI, Phó Bí thư Đảng ủy cơ quan Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam và Uỷ viên Uỷ ban Đối ngoại của Quốc hội.
Từ tháng 12/2008, Đinh La Thăng là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam, Bí thư Đảng ủy.
Tại kì Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng Cộng sản, Đinh La Thăng trúng cử vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam và đồng thời là đại biểu Quốc hội khóa XIII nhiệm kì năm 2011-2016 thuộc đoàn đại biểu của tỉnh Thanh Hóa.
Tại Kỳ họp thứ nhất, theo lời đề nghị của Thủ tướng chính phủ Việt Nam đương thời, Quốc hội khóa XIII ngày 3/8/2011 phê chuẩn Đinh La Thăng làm Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Việt Nam với sô phiếu ủng hộ đạt tỉ lệ 71,2%.
Tháng 1/2016 tại kì Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng Cộng sản, Đinh La Thăng được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam. Được bầu vào Bộ Chính trị.
Ngày 5/2/2016, Đinh La Thăng được Bộ Chính trị phân công giữ chức vụ Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh.
Tháng 7/2016, Đinh La Thăng được bầu giữ chức Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội khóa XIV thuộc đoàn TP Hồ Chí Minh.
Ngày 7/5/2017, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã ra quyết định thi hành kỷ luật đối với bị cáo Đinh La Thăng bằng hình thức cảnh cáo và buộc thôi giữ chức vụ Ủy viên Bộ Chính trị khoá XII với tỉ lệ phiếu biểu quyết gần như 100%. Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã khẳng định rằng những khuyết điểm, sai phạm xảy ra khi Đinh La Thăng còn giữ chức vụ ở Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) là "cực kì nghiêm trọng, gây bức xúc không nhỏ trong cán bộ, đảng viên và nhân dân đến mức bắt buộc phải thi hành kỷ luật theo quy định của Đảng Cộng sản".
Phản ứng với quyết định trên vào ngày 10/5, Đinh La Thăng cho biết: "Quyết định thi hành kỷ luật do Ban chấp hành Trung ương đối với các nhân tôi là có lý có tình, thể hiện rõ sự đoàn kết, tập trung thống nhất cao độ; cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho tôi có cơ hội khắc phục những khuyết điểm, hạn chế".
Ngày 10/5/2017, Bộ Chính trị đình chỉ chức vụ Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh (nhiệm kỳ 2015 – 2020) của Đinh La Thăng, chuyển thành giữ chức Phó Trưởng Ban Kinh tế trung ương Đảng Cộng sản.
Bị khởi tố và xét xử
Trách nhiệm khi giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị PetroVietnam
Trong quý I/2012, Thanh tra Chính phủ đã có kết luận kết quả thanh tra tại một số tập đoàn lớn trong nước như Tập đoàn hóa chất Việt Nam, Tập đoàn dầu khí Quốc gia Việt Nam, Tập đoàn Viễn thông Quân đội, Tập đoàn Sông Đà,...Qua công tác thanh tra kĩ lưỡng, Thanh tra Chính phủ đã phát hiện ra những sai phạm, thiếu sót về mặt kinh tế. Trong đó, đáng chú ý nhất là kết luận thanh tra về việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng vốn, tài sản tại hai tập đoàn lớn là Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam và Tập đoàn Sông Đà - nơi bộ trưởng Đinh La Thăng đã từng là người lãnh đạo.
Ngày 5/4/2012, khi Thanh tra Chính phủ công bố các báo cáo về việc chấp hành quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng vốn, tài sản tại Tập đoàn PetroVietnam tới năm 2010 với nhiều sai phạm về mặt tài chính (con số cụ thể lên đến hơn 18.000 tỷ đồng), một số tờ báo có tiếng trong nước đã nêu câu hỏi về vấn đề trách nhiệm của vị bộ trưởng từng đứng đầu PetroVietnam mà cụ thể ở đây là ông Đinh La Thăng, người vào thời điểm đó đang giữ chức Bí thư Ban cán sự đảng, Chủ tịch HĐQT và sau này trở thành Chủ tịch Hội đồng thành viên của PetroVietnam từ tháng 10/2006 đến tháng 8/2011.
Xem xét kỷ luật
Từ ngày 24 đến ngày 26/4/2017, tại TP Hà Nội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã họp kỳ thứ 14, trong cuộc họp đã đề nghị rõ ràng tới Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung Ương Đảng xem xét và thi hành kỷ luật đối với bị cáo Đinh La Thăng vì những lý do sau:
- Chịu trách nhiệm chính khi ký ban hành Nghị quyết 233/NQ-ĐU, công bố ngày 17/3/2009 của Đảng uỷ Tập đoàn có nội dung không đúng với quy định của pháp luật để HĐTV, Ban Tổng Giám đốc Tập đoàn và các tổng công ty thành viên có liên quan quyết định chỉ định nhiều gói thầu trái pháp luật;
- Vi phạm Quy chế làm việc HĐQT của Tập đoàn trong việc ký thỏa thuận tham gia góp vốn tại Văn bản số 6934, công bố ngày 18/09/2008 giữa Đinh La Thăng, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và Chủ tịch HĐQT ngân hàng Oceanbank với nội dung: Tập đoàn Dầu khí Việt Nam tham gia góp vốn với tỉ lệ 20% trở lên; cử cán bộ tham gia quản trị và điều hành; đề nghị các đơn vị thành viên trong tập đoàn sử dụng dịch vụ của Oceanbank) trước khi HĐQT của Tập đoàn họp thống nhất những nội dung trên.
- Chịu trách nhiệm chính trong việc HĐTV ban hành Nghị quyết số 4266/NQ-DKVN góp vốn vượt quá mức quy định vào ngân hàng OceanBank, trái với quy định của Luật các Tổ chức tín dụng, gây thiệt hại nặng nề cho PVN.
- Chịu trách nhiệm trong việc Hội đồng thành viên ban hành một số nghị quyết, quyết định chỉ định nhiều gói thầu với tổng giá trị rất lớn, vi phạm vào các nghị định của Chính phủ; tham mưu và đề xuất Thủ tướng Chính phủ đương thời cho phép chỉ định nhiều gói thầu không đảm bảo các điều kiện theo đúng quy định của pháp luật.
- Chấp thuận cho phép PVC được miễn bảo lãnh thực hiện hợp đồng đối với các công trình, dự án do Tập đoàn chỉ định cho PVC thực hiện và đồng ý cho phép Tổng công ty cổ phần Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí (viết tắt là PTSC) được miễn bảo lãnh thực hiện hợp đồng đối với Hợp đồng mua sắm, thiết kế, xây dựng (EPC) Nhà máy Nhiên liệu sinh học Dung Quất, vi phạm vào Luật Đấu thầu năm 2005.
- Vi phạm nghiêm trọng vào những điều mà Đảng viên không được phép làm như buông lỏng quản lý, không có trách nhiệm trong việc điều hành, lãnh đạo gây tổn hại nặng nề và thất thoát lớn cho ngân sách nhà nước.
Bị khởi tố và bắt tạm giam
Ngày 8/12/2017, sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIV đã thông qua việc khởi tố bị can và bắt tạm giam bị cáo Đinh La Thăng. Cơ quan Cảnh sát điều tra trực thuộc Bộ Công an đã ban hành quyết định khởi tố bị can và bắt tạm giam Đinh La Thăng về tội danh cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Sau khi quyết định khởi tố và lệnh bắt tạm giam được ban hành, Đinh La Thăng bị Ban Tổ chức trung ương - Đảng Cộng sản Việt Nam quyết định đình chỉ công tác sinh hoạt Đảng Cộng sản, sinh hoạt cấp ủy (bao gồm cả sinh hoạt Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản).
Ông Đinh La Thăng bị cáo buộc là cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây ra những hậu quả nghiêm trọng, lạm dụng chức vụ và quyền hạn để chiếm đoạt tài sản gây thiệt hại khoảng 800 tỷ đồng trong vụ việc PVN góp vốn cổ phần vào Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại dương (OceanBank) hồi tháng 9/2008.
Theo kết luận điều tra của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, ông Đinh La Thăng còn phải chịu trách nhiệm trong việc thông qua một số nghị quyết, quyết định chỉ định các gói thầu với tổng giá trị rất lớn, vi phạm nghiêm trọng các nghị định của Chính phủ; chỉ định nhiều gói thầu không bảo đảm quy định của pháp luật Việt Nam...Trong đó có việc ông đồng ý cho Tổng công ty xây lắp dầu khí (PVC) thuộc Tập đoàn PVN được quyền miễn bảo lãnh thực hiện hợp đồng với công trình, dự án do Tập đoàn PVN chỉ định. Ông cũng vi phạm vào Luật Đấu thầu khi đồng ý cho Tổng công ty cổ phần dịch vụ kỹ thuật dầu khí (PTSC) có quyền miễn bảo lãnh thực hiện hợp đồng mua sắm, thiết kế, xây dựng (EPC) Nhà máy nhiên liệu sinh học Dung Quất. Với sai phạm rõ ràng của PVC tại dự án Nhiệt điện Thái Bình 2, ông Đinh La Thăng bị xác định là đã trực tiếp chỉ định gói thầu EPC tại đây. Việc này vi phạm nghiêm trọng vào các quy định của pháp luật Việt Nam, gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Dự án do PVN thực hiện với vai trò chủ đầu tư có tổng giá trị mức đầu tư hơn 34.295 tỷ đồng (tương đương với 1,7 tỷ USD).
Khai trừ khỏi Đảng Cộng sản Việt Nam
Ngày 9/5/2018, trong khi phiên tòa phúc thẩm xét xử bị cáo Đinh La Thăng đang diễn ra thì Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa 12 trong kì họp lần thứ 7 đã quyết định thi hành kỉ luật khai trừ đồng chí Đinh La Thăng ra khỏi hàng ngũ Đảng Cộng sản Việt Nam.
Khởi tố vụ án liên quan đến dự án Ethanol Phú Thọ
Sau khi bị kết án mức hình phạt 30 năm tù giam và đang trong thời hạn thi hành án, ngày 20/1/2019, Cơ quan An ninh điều tra, trực thuộc Bộ Công an Việt Nam đã khởi tố tiếp bị cáo Đinh La Thăng về tội danh "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây ra những hậu quả nghiêm trọng", theo điều số 224 Bộ luật Hình sự liên quan đến dự án 2400 tỉ đồng sản xuất ethanol để làm nguyên liệu sản xuất xăng sinh học tại Nhà máy nhiên liệu sinh học Phú Thọ.