Muốn thực sự đưa đất nước Việt Nam trở nên hùng cường, cần có sự đồng thuận từ trên xuống dưới, xây dựng những quyết sách phát triển chính xác cho quốc gia...

Trong năm 2020, từ khóa được nghe thấy nhiều nhất là "Covid". Đại dịch đã làm cho cả thế giới phải chao đảo, kinh tế toàn cầu suy thoái cùng với biết bao hệ lụy. Việt Nam ta cũng không nằm ngoài vùng phủ sóng của đại dịch Covid-19. Điều đáng mừng là nhờ những nỗ lực đến từ cả hệ thống chính trị và từng người dân, chúng ta vẫn bảo đảm được mục tiêu kép là vừa phòng, chống đại dịch, vừa ổn định, phát triển kinh tế.

Tiếp theo là cụm từ khát vọng hùng cường. Hai từ hùng cường ở đây chính là nói về sự hùng cường của đất nước. Mỗi khi có những sự kiện quốc gia hoặc tại các diễn đàn, hội nghị quan trọng là mỗi lần đàm đạo khát vọng về một Việt Nam hùng cường.

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng không ít lần bày tỏ mong muốn đưa quốc gia trở lên hùng cường. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc còn nhấn mạnh nhiều lần hơn khát vọng này. Tương tự đó là những lần phát biểu của Chủ tịch Quốc hội. Mọi vị lãnh đạo cao nhất của đất nước đều nói đến khát vọng này, rất nhất quán và quyết tâm. Có thể nói rằng tiền đề quan trọng số một để quốc gia trở nên hùng cường đã có. Lãnh đạo quốc gia không có hoài bão, không khát vọng thì làm sao hy vọng cả quốc gia chuyển mình.

Khát vọng về một quốc gia hùng cường không phải là mới.Cách đây chỉ hơn 100 năm, người khởi xướng phong trào Đông Du là vị học giả nổi tiếng Phan Bội Châu đã từng mong muốn cháy bỏng về một Việt Nam được độc lập, cường thịnh với công cuộc duy tân đất nước. Theo Phan Bội Châu, sau khi duy tân rồi, dân trí sẽ mở mang, dân khí sẽ trở nên lớn mạnh, dân quyền sẽ phát đạt, vận mệnh quốc gia do dân ta nắm giữ, nước Việt Nam mới có độc lập, có đầy đủ chủ quyền quốc gia và là một đất nước cường thịnh.

76 năm trở về trước, vị Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại trong thư gửi học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của đất nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa vào tháng 9/1945 còn thể hiện khát vọng này ở một cấp độ cao hơn nhiều khi mấy từ to lớn như sánh vai, cường quốc đã được sử dụng: Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn công học tập của các em.

Thực tiễn đã cho thấy đưa một đất nước trở nên hùng cường là điều không đơn giản, nếu không thì gần 200 đất nước trên trái đất này đều đã hùng cường hết cả rồi và khi đó sẽ chẳng còn phân ra đất nước lớn, nước nhỏ, nước mạnh, nước yếu, quốc gia phát triển và đang phát triển theo quan niệm chung của toàn nhân loại.

Toàn dân tộc phải đồng lòng

Câu hỏi lớn đặt ra là liệu Việt Nam chúng ta đã sẵn sàng, đã có một nền tảng căn bản và đã có một sự chuẩn bị tốt để biến khát vọng trở thành hiện thực?

Thứ nhất, một điều dễ dàng nhận thấy là khát vọng hùng cường mới chỉ là khát vọng của một số ít các lãnh đạo hàng đầu đất nước. Và nếu như vậy là hoàn toàn chưa đủ. Khát vọng này cần phải hiện diện ở phần đông các vị lãnh đạo khác, từ lớn đến bé. Cái tâm vì nước, vì dân, vì một đất nước Việt Nam hùng cường thời nay dẫu có, nhưng không nhiều, chưa đủ sức thuyết phục, cổ vũ mọi người dân làm theo.

Thứ hai, điều quan trọng tiếp theo đó là làm sao để chuyển tải ý chí, khát vọng hùng cường từ trên lãnh đạo quốc gia đến từng người dân, từ đó tạo thành động lực thực sự cho cả đất nước triệu người như một cùng chung tay hành động vì một quốc gia hùng cường. Để làm được điều này mới có cơ hội hy vọng thành công.

Kinh nghiệm thành công của cuộc cải cách thời Duy tân Minh Trị bên Nhật cách đây hơn 150 năm cho thấy nếu không đạt được sự đồng lòng, không có tinh thần tự tôn, vì danh dự và niềm tự hào của dân tộc ẩn sâu trong từng trái tim người dân Nhật, để từ đó phát triển thành những hành động thiết thực thì khát vọng về một đất nước Nhật Bản hùng mạnh của Thiên Hoàng cùng những cố vấn bên ông cũng không thể trở thành hiện thực.

Một Nhật Bản do “bế quan, tỏa cảng” mà lạc hậu, một nước Nhật run sợ trước các nước phương Tây hùng cường. Nhưng cũng một Nhật Bản như vậy vì mục tiêu hùng cường mà mọi người dân sẵn sàng, đồng lòng cùng triều đình thực hiện “học tập phương Tây, đuổi kịp phương Tây, vượt phương Tây”, mái tóc cắt ngắn với phương châm “Nếu bạn cắt tóc ngắn thì bạn đang bắt nhịp với nền văn minh và khai sáng”, ăn thịt đỏ cho khỏe mạnh và thông minh hơn, thay đổi trang phục truyền thống...

Và do đó cùng với một ban lãnh đạo đất nước và tố chất người Nhật như vậy, chỉ sau một khoảng thời gian ngắn ngủi gần 40 năm, nước Nhật đã thật sự cường thịnh, vươn lên đứng ngang hàng với các cường quốc thời đó.

Và từ hình ảnh về một Hàn Quốc những năm của thập niên 1960 để sau 50 năm nhìn lại mới thấy sự vĩ đại của một quốc gia thoát ra khỏi sự nghèo khó, kém phát triển trở thành một đất nước hùng cường, mới thấy được sự gắn bó giữa khát vọng của lãnh đạo của quốc gia với hành động của từng cá nhân là quan trọng đến nhường nào cho sự thành công trong phát triển của cả quốc gia.

Biến ước mơ trở thành hiện thực

Nhìn người, ngẫm ta mới thấy được cái mà ta đang thiếu chính là sự hành động đồng thời từ trên xuống dưới, từ các vị lãnh đạo cao nhất đến từng người dân bình thường theo hướng xây dựng quốc gia hùng cường.

Trong điều kiện của nền kinh tế thị trường, nơi mà những giá trị cạnh tranh và lợi ích của từng cá nhân, tổ chức đang chiếm địa vị thống soái, phải làm thế nào để từng cá nhân hết mình vì mục tiêu chung hùng cường của quốc gia là không hề đơn giản.

Điều cuối cùng phải kể đến cái mà chúng ta đang thiếu hụt, đó chính là cái vốn xã hội của đất nước vẫn còn rất mỏng manh, khiêm nhường: Các giá trị chuẩn mực trong đời sống xã hội chưa vững chắc, luật pháp chưa được thượng tôn, giáo dục chưa thực sự được coi trọng đúng mực. Thêm vào đó là sự chi phối của đồng tiền đang làm méo mó nhiều mối quan hệ. Tư duy thực dụng cứ có tiền là làm được nhiều thứ đang làm suy đồi các giá trị đạo đức. Có tiền là sẽ có vị trí, có tiền là có bằng cấp, có học vị...

Đấy là chưa kể đến những vấn nạn rất đời thường nơi công sở: Công chức thờ ơ, yên vị ngồi ghế suốt đời; thể chế, chính sách ra còn chậm chạp, chất lượng chưa tốt; doanh nghiệp còn đang phải gồng mình vì những cửa ải nơi quan trường thì câu chuyện biến khát vọng trở thành hiện thực có vẻ còn rất xa vời. 

Muốn thực sự đưa đất nước trở nên hùng cường, cần có sự đồng thuận từ trên xuống dưới, thực thi tốt phương châm đẩy thuyền cũng là dân, lật thuyền cũng là dân, cần có những quyết sách phát triển chính xác cho đất nước và nhất là cần phải có sự thay đổi căn bản nền tảng, vốn xã hội.