Việc khai thác, buôn bán, kinh doanh và trao đổi tiền ảo, tiền điện tử, tiền kỹ thuật số là hành vi trái với pháp luật và bị cấm

Lao đầu vào tiền điện tử

Với việc Bitcoin đạt mốc hơn 55.000 USD/đồng và nở rộ cơn sốt đào tiền ảo Pi Network, hàng loạt loại tiền điện tử khác cũng đang được các nhà đầu tư Việt Nam đồn thổi, nghiên cứu đưa vào danh mục đầu tư.

“Những đồng tiền điện tử lọt vào danh mục đầu tư bởi Bitcoin có mức giá cực kì cao, trong khi giá các loại khác lại ở mức tiềm năng, chỉ từ vài cent tới vài USD/đồng. Rất có thể một ngày nào đó những đồng tiền điện tử này sẽ trở thành Bitcoin”, anh Trần Hoàng Anh, một nhà đầu tư vào tiền điện tử cho biết.

Nhà đầu tư mở laptop giới thiệu cho những người xung quanh “danh mục các mã tiền điện tử tiềm năng” với hàng loạt mã tiền điện tử như Ethereum (ETH), Binance Coin (BNB), Uniswap (UNI), Stellar (XLM), Tezos (XTZ), VeChain (VET)… rồi chỉ vào mã VET và nói: “Ví dụ như mã này hiện có giá chưa đến 0,2 USD/đồng, vốn hóa thị trường ước tính 1,2 tỷ USD. VET phát triển dựa trên công nghệ blockchain quản lý chuỗi cung ứng, với mục đích sử dụng quản lý phi tập trung và Internet of Things (IoT), để tạo ra một hệ sinh thái có khả năng giám sát các chuỗi cung ứng khác nhau. Mới đây đã công bố hợp tác cùng KnowSeaFood. Đây một công ty của Mỹ chuyên về lĩnh vực ẩm thực hải sản, một ngành kinh tế trị giá 100 tỷ USD. VET sẽ sớm phá vỡ kỷ lục tăng giá”, nhà dầu tư phân tích.

Còn chị Nguyễn Hoàng Mai, một nhà đầu tư tiền điện tử thì quả quyết: “ChainLink mới đáng để đầu tư nhất trong thời gian này, giá của nó sẽ sớm không còn là 12 USD, mà sẽ tăng lên 3 con số, khi nó đã từng đạt mốc hơn 20 USD/đồng vào tháng 7/2020”…

Cơn sốt Bicoin và Pi đang làm cho nhiều nhà đầu tư Việt Nam nhảy vào lĩnh vực tiền điện tử, bất chấp việc loại tiền điện tử này chưa được Chính phủ chấp nhận và cho phép giao dịch. Kết quả từ cuộc khảo sát người tiêu dùng toàn cầu của trang Statista vừa công bố, Việt Nam là quốc gia đứng thứ hai về mức độ phổ biến tiền ảo (với 21%) xếp sau Nigeria. Thông tin không chính thức tổng hợp từ số liệu thống kê của những trang kỹ thuật số nước ngoài, ước tính Việt Nam có khoảng 10 triệu tài khoản đầu tư tiền ảo.

Luật sư Nguyễn Manh Hùng cho biết, hiện tiền ảo rác đang tăng mạnh và “hút máu” các nhà đầu tư Việt Nam. Bitcoin tăng giá đã trở thành cái cớ cho các tiền ảo rác tăng nhanh do lợi dụng sự hấp dẫn có thể kiếm được lời nhiều từ việc đầu tư tiền ảo. Với lời mời chào hấp dẫn làm cho các nhà đầu tư đổ tiền vào các sàn tiền ảo rác, để rồi sau một khoảng thời gian, các sàn này “đột nhiên bị sập”, lúc đó nhà đầu tư mới biết họ bị lừa.

Cảnh báo từ các cơ quan quản lý

Trở lại với cơn sốt đào Pi Network tại Việt Nam, trong khi nhiều chuyên gia công nghệ, nhà đầu tư lên tiếng cảnh báo về mức độ thiếu minh bạch, có nhiều dấu hiệu không an toàn và có khả năng bị mất trộm thông tin, mang thông tin cá nhân trục lợi… thì một phần cộng đồng đào tiền Pi tại Việt Nam ra sức bảo vệ, ủng hộ Pi Network. Họ cho rằng, hoạt động đào không mất gì, còn thông tin thì khi sử dụng Facebook, Google thì cũng đã mất rồi, nên cứ đào thử chờ ngày được giá.

Thậm chí, có diễn đàn còn cho phép sử dụng đồng Pi để mua vật phẩm nhỏ với mức định giá 1 Pi bằng 100.000 đồng (hiện diễn đàn này đã bị buộc đóng cửa).

Theo phân tích của PGS-TS Ngô Trí Long, là nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (thuộc Bộ Tài chính), Pi có nguồn gốc không rõ ràng nên không định giá được, người chơi cũng vì thế không nên tin tưởng. Mô hình hoạt động của Pi hiện nay đang giống mô hình của hoạt động đa cấp Ponzi, lấy tiền của người sau trả cho người trước. Mặc dù ở thời điểm hiện tại, người dùng không phải đầu tư bất kỳ một khoản tiền nào vào Pi Network, nhưng dự báo đến một thời điểm nào đó, cùng với việc nắm trong tay dữ liệu cá nhân quan trọng, ứng dụng này sẽ bắt buộc người dùng phải nạp tiền vào để tiếp tục đầu tư.

Tương tự, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng cũng đưa ra nhận định: “Tại thời điểm này chưa có đầu tư, chưa thu tiền người dùng, chưa xuất hiện rủi ro. Nhưng khi bắt đầu có đầu tư, giao dịch thì rủi ro sẽ hiện hữu. Rủi ro này rât có thể sẽ lớn hơn tất cả các đồng tiền khác vì Pi Network chưa hề có lịch sử, chưa có thị trường.

Thị trường mà những thành viên Pi Network đang quảng cáo chỉ là thị trường ảo, không có ai kiểm chứng. Không phải đầu tư bất kỳ khoản tiền nào mà chỉ là cách mà những người tạo ra đồng tiền này cố gắng lôi kéo người chơi. Cho đến khi người dùng bắt đầu nạp tiền vào, nhiều khả năng đồng tiền này sẽ bị đánh sập”.

Tại cuộc họp báo cao Chính phủ đầu tháng 3/2021, ông Đào Minh Tú, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã nhấn mạnh: “Chúng tôi khẳng định, tiền điện tử bitcoin hoặc một số loại tiền khác không phải đồng tiền pháp lệnh. Tiền ảo hay tiền kỹ thật số, tiền điện tử… không phải phương tiện thanh toán chính thống và pháp luật Việt Nam không cho phép thực hiện chức năng như đồng tiền pháp lệnh tại Việt Nam. Chính vì thế, việc sử dụng những đồng tiền ảo này vào mục đích là phương tiện thanh toán hay làm phương tiện chức năng như đồng tiền của Việt Nam là vi phạm pháp luật”.

Mới đây, Bộ Tài chính cũng đưa ra cảnh báo nêu rõ, hiện nay các sàn giao dịch tiền ảo đang hoạt động chủ yếu kêu gọi đầu tư trái phép, bởi nhiều cá nhân và tổ chức trong và ngoài nước (không xác định) tự lập, lôi kéo các nhà đầu tư tham gia đầu tư dưới nhiều hình thức. “Việt Nam cũng chưa có bất kì quy định đơn vị chính thức quản lý việc phát hành và giao dịch những đồng tiền ảo, tài sản ảo”, Bộ Tài chính khẳng định.